Al tien jaar lang elke dag een Sunset March
Al tien jaar lang elke dag een Sunset March
Het is bijna half 10 ’s avonds als een groepje jongeren zich heeft verzameld bij de Nijmeegse stadsbrug De Oversteek. Nog even. Dan gaat de zon onder en springen de lantaarns aan. De Sunset March gaat van start.
De jongens en meiden van de jongerenredactie van wijkblad Lentse Lucht liepen dit voorjaar samen met veteraan Peter Grotens de Sunset March. Peter vertelt wat hier is gebeurd. Vervolgens lopen ze naar de overkant, op het tempo van de lichtmasten die een voor een aangaan. Aan de overkant wordt stilgestaan bij het monument voor de gevallen soldaten. Voor sommige jongeren is het historische verhaal nieuw. De geschiedenis van de soldaten die tijdens operatie Market Garden hier in bootjes de rivier overstaken maakt indruk.
De Sunset March wordt 365 dagen per jaar gelopen. Elke dag van het jaar is er een veteraan aanwezig en kunnen belangstellenden meelopen. Voor de jongeren van de Lentse Lucht ligt de geschiedenis van Nijmegen en de Waaloversteek zo ongeveer in hun achtertuin. Daarom wilden ze graag een keer meedoen en hiervan ook verslag doen.
Peter Grotens vindt het belangrijk om het verhaal te delen, maar hoort ondertussen zelf ook allerlei dingen over de oorlog die hij nog niet wist. “Zo hebben we hier soms familie van soldaten die zijn omgekomen tijdens operatie Market Garden of zelfs bij de Oversteek. Het zijn indrukwekkende verhalen.”
Inmiddels wordt de Sunset March al bijna tien jaar elke dag gelopen. In de winter al aan het einde van de middag, bij zomerdag laat op de avond. Altijd bij zonsondergang, weer of geen weer. Veteranen kunnen zich aanmelden, een club van 31 veteranen dient als een soort back-up, zodat er altijd iemand is om te lopen. “In totaal hebben al ruim 920 veteranen de Sunset March voor een eerste keer gelopen.” Zelf loopt Grotens ook regelmatig. “Soms drie weken niet, soms wel drie keer in de week. Ik ga ook mee als er buitenlands bezoek of hoogwaardigheidsbekleders komen. Je wilt de geschiedenis toch goed overbrengen.”
Voor meer informatie: www.sunsetmarch.nl
De jongeren en hun begeleiders in gesprek met marsleider Peter Grotens.
Foto: Eveline van Elk
BOAZ. 12 jaar
'Doodgaan ver van huis'
“Ik vind het heel bijzonder dat de Sunset March elke dag wordt gelopen. Het is belangrijk om respect te geven aan de mensen die moesten roeien in kleine bootjes. Er waren lang niet genoeg peddels voor iedereen, dus een heleboel soldaten moesten hun geweren gebruiken om te peddelen. Ze moesten heel hard werken om naar de andere kant te komen en dat allemaal voor de vrijheid. Vechten in een oorlog lijkt me heel erg eng. Ik hoop dat ik dat nooit hoef te doen. De soldaten waren ook nog eens heel ver van huis. Niet eens in hun eigen land. Doodgaan ver van huis om mensen te helpen die je helemaal niet kent. Ik denk dat het goed is dat deze mensen herdacht worden. Het waren echte helden.”
Peter Grotens, veteraan en voorzitter Sunset March
'Dit gebeurt nog steeds'
“Mensen zijn vaak verbaasd als ze horen wat zich hier heeft afgespeeld in september 1944. Lang niet iedereen kent de geschiedenis. En daar ben ik dan weer verbaasd over. Ik vind het mooi om jong en oud te kunnen vertellen over het grote verhaal. Dít is wat er toen gebeurde. En wat er nog steeds gebeurt.”
NOA en GUUSJE, allebei 15 jaar
'Ze namen een groot risico voor ons'
“Het was interessant om mee te lopen met de Sunset March omdat je nu het verhaal over de oversteek hoorde. We wisten niet alles, bijvoorbeeld dat de roeibootjes waarmee ze naar de overkant voeren heel eenvoudig en simpel waren. Hierdoor waren de soldaten weinig beschermd tegen de Duitsers en namen ze met hun tocht een heel groot risico. Dat de geschiedenis werd verteld door een veteraan maakte het voor ons specialer, want hij heeft ook echt voor Nederland gevochten. We leerden dat zelfs veteranen uit andere landen de Sunset March lopen.”
ROSALIE ,12 jaar
'Elke lamp staat voor een doodgeschoten soldaat'
“Elke lamp staat voor een soldaat die is doodgeschoten door de Duitsers in de oorlog, tijdens de oversteek met bootjes over de Waal. Met zonsondergang ging de eerste lamp aan en liepen we stil in tweetallen over de brug. Aan de Lentse kant van de Waal eindigde de wandeling, bij een monument waar mensen vaak bloemen neerleggen om de soldaten te herdenken.”
Wat is de Sunset March?
Sinds 19 oktober 2014 is de Sunset March een dagelijks eerbetoon aan de geallieerde militairen, die gevochten hebben voor de vrijheid van Nederland. Dit gebeurt bij de stadsbrug De Oversteek in Nijmegen. Ongeveer op deze plek zijn op 20 september 1944 Amerikaanse militairen tijdens operatie Market Garden de Waal overgestoken. Tijdens deze zogenaamde ‘Waalcrossing’ zijn 48 geallieerde militairen omgekomen.
De verlichting van De Oversteek is bijzonder. Er staan 48 paren lichtmasten op de brug. Rond zonsondergang worden deze lichtmasten, paar voor paar, na elkaar ontstoken in het tempo van een trage mars. Iedere avond, als het eerste paar lichtmasten aanspringt, loopt een veteraan de Sunset March mee in het tempo waarin de lichten aangaan.
Met dit initiatief willen de veteranen niet alleen herdenken welk offer de Amerikaanse militairen ver van huis hebben gebracht voor de vrijheid van Nederland. Zij willen hiermee vooral ook een zichtbare brug slaan naar alle veteranen die in missies over de hele wereld hebben bijgedragen, en nog steeds bijdragen, aan vrede en vrijheid. Veteranen van verschillende nationaliteiten hebben de Sunset March al gelopen, vaak samen met belangstellenden.
Speciale editie: de Sunset March XXL
Op zaterdag 21 september is er een speciale editie van de Sunset March. Alle deelnemers krijgen die avond een lichtstaaf, zodat er één groot lint van lichtjes ontstaat over de brug. Iedereen wordt opgeroepen mee te lopen.
Beeld van de vorige editie van de speciale Sunset March, in september 2019 bij 75 jaar Vrijheid.