Faces to Jonkerbos
Op de militaire begraafplaats Jonkerbos in Nijmegen liggen 1652 militairen begraven, voornamelijk Britten. In de herdenkingsweek van 15 tot en met 22 september komen er bij ruim 1.000 graven portretten te staan. Het is voor het eerst dat dit op Jonkerbos gebeurt: Faces to Jonkerbos, een eerbetoon aan de gevallenen.
Het fotoproject Faces to Jonkerbos (Gezichten van Jonkerbos) is een initiatief van de werkgroep Lichtjes Jonkerbos. Die zorgt er sinds enige jaren voor dat er op kerstavond kaarsjes branden bij de graven. Op het ereveld liggen naast 1389 Britten ook militairen begraven uit Canada, Australië, Nieuw-Zeeland, Polen, België, Rusland en Nederland. Zij sneuvelden op Nederlands grondgebied tussen 3 september 1939 en 5 mei 1945. Ruim 400 van hen kwamen om rond de periode van Market Garden en de bevrijding van Nijmegen, in het najaar van 1944.
Op donderdag 19 september is er van 10.00 tot 11.00 uur een officiële herdenking, onder leiding van burgemeester Bruls van Nijmegen. Dit gebeurt in aanwezigheid van vertegenwoordigers uit het Verenigd Koninkrijk en andere landen die bij de bevrijding van Nijmegen betrokken waren.
Verkeerde sterfdata
Op het ereveld Jonkerbos staan twee grafzerken met een verkeerde datum van overlijden. Op de stenen van Albert Shaw en William Berry wordt als sterfdatum 21 september 1944 aangegeven. Shaw was toen 23 jaar oud, Berry 30.
Het staat echter vast dat zij op 19 september 1944 omkwamen. Shaw en Berry bemanden het pantservoertuig, waarin ze die dag samen met de Nijmeegse verzetsman Jan van Hoof het centrum van Nijmegen verkenden. Bij de Hezelpoort werd hun voertuig in brand geschoten. Shaw en Berry kwamen om in het vuur, Jan van Hoof werd door Duitse militairen als ‘partizaan’ geëxecuteerd. Ook hij kreeg eerder een verkeerde sterfdatum op zijn grafsteen, maar dat is inmiddels hersteld.
Richard Hendriks van de werkgroep Lichtjes Jonkerbos heeft de fout aangekaart bij de Commonwealth War Graves Commission. Die beheert wereldwijd meer dan 2500 begraafplaatsen, waaronder Jonkerbos. Hendriks: “In de chaos van een oorlog worden zulke fouten gemaakt. Dat zal niet alleen hier gebeurd zijn. Het kan jaren duren voor deze hersteld zijn, maar we zullen er wel voor blijven ijveren. De gesneuvelden verdienen dat.”
Richard Hendriks bij het graf van William Berry. Foto: Eveline van Elk.