In 2024 en 2025 staan we uitgebreid stil bij onze bevrijding en de beëindiging van de Tweede Wereldoorlog dan 80 jaar geleden. We staan stil bij het grote leed en de vele offers die daarvoor zijn gebracht en bij de waarde van vrijheid.

Het is belangrijk dat wij aandacht blijven hebben voor de slachtoffers van oorlog en geweld, van toen én van nu. Alleen door met aandacht, compassie en tolerantie naar de ander te luisteren – of het verhaal zich nu 80 jaar geleden afspeelde of recenter – creëren wij een samenleving waarin iedereen van waarde is.

Herdenking bombardement startpunt ’80 jaar Vrijheid’

In februari 2024 staat Nijmegen uitgebreid stil bij het bombardement van 22 februari 1944. Het vormt de start van het programma ’80 jaar Vrijheid’, dat loopt tot eind augustus 2025. Er zal regelmatig stilgestaan worden bij gebeurtenissen in de laatste jaren van de Tweede Wereldoorlog, 1944 en 1945. 
Het programma ’80 jaar Vrijheid’ is niet alleen bedoeld om te herdenken, maar vooral om mensen actief te betrekken bij thema’s als ‘oorlog’ en ‘vrijheid’ - toen en nu - en bij te dragen aan de bewustwording van de waarden van vrijheid en democratie. De provincie Gelderland is initiatiefnemer van het programma ’80 jaar Vrijheid’. Het wordt omarmd door alle Gelderse regio’s: Rijk van Nijmegen, Rivierenland, Arnhem en omgeving, Achterhoek/ Liemers en Veluwe. 
In het Rijk van Nijmegen hebben de gemeenten Berg en Dal, Beuningen, Druten, Heumen, Nijmegen en Wijchen de handen ineengeslagen om het programma vorm te geven. Naast de herdenking van het 

bombardement op Nijmegen van 22 februari 1944

, zal er onder meer teruggeblikt worden op de operatie Market Garden in september 1944 en de frontlinieperiode (oktober 1944/april 1945), waarin deze regio onder vuur lag en een deel van de bevolking moest evacueren, de bevrijding en de wederopbouw.

Impressies van 'lichtherinnering' van Jaap van den Elzen. De werkelijke uitvoering kan hiervan afwijken.

80 JAAR VRIJHEID

Wat was de rol van vrouwen tijdens de Tweede Wereldoorlog? Tijdens de Internationale Vrouwendag staat het Vrijheidsmuseum hierbij stil. Op zaterdag 8 maart geeft historica Wietske van der Spek een speciale rondleiding door de vaste expositie met de focus op vrouwen in oorlogstijd. Hiervoor geeft ze een lezing over het populaire lied ‘Lili Marleen’, gevolgd door livemuziek door singer-songwriter Wanda Tiersma.

Soldaten die naar het front werden gestuurd, moesten vaak hun lieveling achterlaten. In de harde realiteit van oorlogvoering dachten zij meermaals mijmerend terug aan hun schatjes thuis. Vaak hield de gedachte dat zij ooit naar hen zouden terugkeren hen op de been. Het lied ‘Lili Marleen’, waarvan de meest bekende versie door Duits-Amerikaanse zangeres en actrice Marlène Dietrich, vertolkt dit verlangen op ontroerende wijze. Niet gek dus, dat dit lied razend populair werd, zowel bij de geallieerden als bij de nationaalsocialisten. Om dichter bij elkaar te zijn, spraken soldaten met hun liefjes thuis af om op dezelfde tijd het lied te beluisteren. Romantisch, toch?

Na deze boeiende lezing over de geschiedenis van het nummer, zal singer-songwriter Wanda Tiersma het lied voordragen, samen met andere liederen uit de jaren '30 t/m '60.

Tot slot zal Wietske van der Spek het publiek meenemen langs bijzondere plekken in het Vrijheidsmuseum, waar de vrouwengeschiedenis tijdens de Tweede Wereldoorlog wordt uitgelicht. Hun rol werd vaak onderbelicht, terwijl zij aan beide kanten onmisbaar waren. Ze waren actief in het verzet, hielpen onderduikers en werkten zelfs in de oorlogsindustrie. Doordat vele mannen naar het front gingen, was er een groot tekort aan arbeiders en werden vrouwen gevraagd om ‘mannenwerk’ te doen. Wat betekende dit voor de vrouwen zelf? Hoe werden zij behandeld? En hoe werden later hun daden gehonoreerd en herdacht?

Het programma zal twee keer draaien, om 11:00 en 14:00. Het duurt ca. 1,5 uur. Entree voor het evenement is inbegrepen in de entree voor het museum. De Museumkaart is geldig.


Let op: Het is niet mogelijk om met contant geld af te rekenen. Betaling is alleen mogelijk door middel van pinbetalingen of creditcard.

Vrouwen die wachten en vrouwen die vechten

Kunstkring Wijchen organiseert in het kader van 80 jaar vrijheid, van 18 april tot en met 4 juli 2025, een unieke expositie die deels plaats vindt op en rond het Wijchens meer en in het Kunsthuis.



De manifestatie op het meer bevat 4 unieke en indrukwekkende kunstwerken, vervaardigd door 4 internationale kunstenaars, en vormt samen een visueel spektakel. Deze expositie op het water wordt geopend op 18 april om 16:00 uur door burgemeester Renske Helmer-Engelbert.

De kunstwerken zijn met zorg geselecteerd door een speciale commissie uit een divers aanbod. Ze hebben ieder een link met “vrijheid” in ruime zin.

Een van de hoogtepunten van deze expositie is een interactief en spectaculair bamboekunstwerk dat in samenwerking met verschillende doelgroepen tot stand is gekomen. Het interactieve aspect heeft ervoor gezorgd dat bezoekers zich niet alleen toeschouwers voelen, maar ook deelnemers aan de kunst.

Tevens zal er aandacht zijn voor kinderen en jongeren. Het eigen project “Kinderen kijken naar kunst”, wordt hiervoor ingezet. Kinderen en jongeren gaan dan onder begeleiding van vrijwilligers van de Kunstkring en leerkrachten langs de expositie in het Kunsthuis. Zij krijgen een rondleiding en er wordt dan dieper in gegaan op de kunstwerken: wat zien de jongeren? Welke ideeën roept dit bij hen op? Etc. In het Kunsthuis krijgen zij de kans om zelf hun gevoel te verbeelden.

Daarnaast presenteert de Kunstkring Wijchen van 2 mei tot en met 1 juni 2025 de expo "Verbeeld de Vrijheid" in het Kunsthuis (naast het Kasteel). Deze expositie geeft het thema vrijheid weer vanuit verschillende perspectieven en biedt een platform voor kunstenaars uit de regio Wijchen om de eigen vrijheid te verbeelden. Hieraan kan worden deelgenomen door bewoners uit Wijchen en omgeving, die graag met kunst bezig zijn. Zie voor deelname en verdere informatie: www.kunstkringwijchen.nl/meerkunst-2025/

Langs de oever van het Meer zal Street Art worden gemaakt door twee Wijchense kunstenaars: Morris & Dolstra. Voor hun verhaal zijn wij op zoek gegaan naar input bij o.a. de veteranen van Wijchen. Houd onze aankondigingen op onze website en in de media in de gaten voor verdere details en laat u verrassen door de innovatieve en inspirerende werken die binnenkort te zien zijn.

MEERKunst 25 

Foto boven: De tentoonstelling in 2021, fotograaf: Erik de Gans



'The Faces of Groesbeek' te zien van 26 april tot 18 mei

In het kader van ’80 jaar Vrijheid’ organiseert de stichting Faces to Graves op de Canadese Oorlogsbegraafplaats aan de Zevenheuvelenweg in Groesbeek de fototentoonstelling ‘The Faces of Groesbeek’.


Hier liggen 2618 soldaten begraven en er worden 1.047 vermisten soldaten herdacht in het Memoriaal. We weten hun namen maar wie waren zij? Wie was de persoon achter de naam? Met deze tentoonstelling wil de stichting deze soldaten letterlijk een gezicht geven door bij hun graven en in het Memoriaal de beschikbare foto te plaatsen.

De tentoonstelling ‘The Faces of Groesbeek’ is een eerbetoon voor gevallen en vermiste soldaten die hun leven gaven voor onze vrijheid.

Niemand verdient het om vergeten te worden!


Heeft u een foto of informatie over één van de soldaten, neem dan contact op:
info@facestograves.nl. De foto’s die vòòr 1 maart 2025 ingeleverd zijn kunnen nog voor dit fotoproject afgedrukt worden.

Tentoonstelling 2023, fotograaf: Peter Hendriks

De stichting 'Faces to Graves'

Het doel van de stichting ‘Faces to Graves’ is een beeld te schetsen van de persoon in het graf, door het samenstellen van zijn levensverhaal, liefst met een foto van de soldaat.


De verhalen zijn voor iedereen toegankelijk in een Digitaal Monument op de website.



The Faces of Groesbeek

Op maandag 5 mei vieren we de vrijheid op de fiets tijdens de Freedom Ride! Dit unieke bevrijdingsfestival op de fiets brengt wielrenners en recreatieve fietsers samen om historische locaties te verkennen die verbonden zijn met onze oorlogsgeschiedenis. Dit jaar is extra bijzonder, want we herdenken 80 jaar vrijheid.

De Freedom Ride start en finisht dit jaar vanaf twee nieuwe locaties: het Vrijheidsmuseum in Groesbeek en de Markt in Arnhem. Een uniek element van de Freedom Ride is de pelotonstocht van 135 km, de enige pelotonstocht in Nederland.

Deelnemers kunnen kiezen uit verschillende afstanden:

Een pelotonstocht van 70 kilometer vanuit Groesbeek, met finish in Arnhem.

Een recreatieve fietstocht van 35 kilometer, met vertrek vanuit Groesbeek of Arnhem.

Een pelotonstocht van 135 kilometer vanuit Arnhem.

Vrije toertochten van 85, 115 of 150 kilometer, eveneens vanuit Arnhem.

Tijdens de routes passeren fietsers diverse historische plekken. De recreatieve tocht voert langs informatiepunten met QR-codes, die meer inzicht geven in de geschiedenis van de regio.

Herdenken en vieren
Halverwege de tocht vindt een indrukwekkende ceremonie plaats bij het Vrijheidsmuseum om 12:30 uur, waarin we samen stilstaan bij vrede en vrijheid. Hierbij zullen sprekers aanwezig zijn en deelnemers zullen een bloem neerleggen. Met de huidige gebeurtenissen in de wereld is vrijheid niet vanzelfsprekend. De Freedom Ride biedt een moment om te reflecteren op 80 jaar vrijheid en het belang van herdenken en vieren.

Vier jij de vrijheid met ons mee? Schrijf je in op www.freedom-ride.nl en fiets mee op 5 mei!

80 YEARS OF FREEDOM

VRIJHEID, TOEN EN NU

Herdenking bombardement startpunt ’80 jaar Vrijheid’

Volledige programma 80 JAAR VRIJHEID

Vrouwen die wachten en vrouwen die vechten

MEERKunst 25

The Faces of Groesbeek

Freedom Ride 2025

Locations